Бэгъушъэ Мэсхьудэ ыкъо Казбек (аскъэлаехэр зэреджэхэрэр Ким) хэтрэ ныбжьыкIи щысэтехыпIэ фэхъущт. Казбек икIэлэгъум зыфигъэуцу­жьыгъэ гухэлъышIур ныбжьи зэблихъугъэп - врач сэнэ­хьа­тыр зэригъэгъотыгъэ, цIыф­­хэм ишIуагъэ арегъэкIы, игъэхъа­гъэхэр Iофыгъошхоу зэшIуихыхэрэм яшыхьатышIу. Казбек медицинэ шIэны­гъэхэмкIэ доктор, профессор, АМАН-м иакадемик, Iэзэрэ врач.

Бэгъушъэ Мэсхьудэ иунагъо зэошхом ифыртынэ щи­ухьа­гъэп, 1942-рэ илъэсым заом ар хэкIодагъ. Унагъом ишъхьа­гъырыт къыбгынэгъэ чIы­пIэм иуцуагъ игуащэу Гу­шIохъан,  ясабыиплIи ­хъупхъэу янэ гоуцуагъэх. Анахьы­жъым, Самэт, илъэс 17 ыныбжьыгъ, Нурыетрэ Аслъанбыйрэ(аскъэлаехэр зэреджэ­хэрэр Лол) ащ ыуж къекIы, ­Казбек анахьыкIагъ, ятэ зэфэхым илъэси 7 ыныбжьыгъ.

Адыгэ гущыIэжъэу «Iоф­шIэныр зырегъажьэм, ылъэ­гуанджэ зэрытым ышъхьэ итыгъ» зыфаIорэр Казбек ехьылIэгъэ дэд. КIэлэгъу иIа­гъэп. IофшIэным ыпсыхьэгъэ цIыф ямышIыкI. ИIахьыл­хэр зэрилъэкIэу егъашIох, щы­мыIэжьхэм (янэ-ятэхэм, ышы­пхъухэм, нэмыкIхэми) духьэ къафехьы, Тхьэм афелъэIу, сэдакъэ афеты.

Бэгъушъэ Казбек истудентыгъо илъэсхэм анахь иIэпы­Iэгъугъэр ышэу Аслъанбый. 1959-рэ илъэсым Аскъэлэе гурыт еджапIэр къызеух нэужым Мыекъопэ медицинэ училищым чIэхьагъ. Ар 1962-рэ илъэсым къыухыгъ. Сэнэхьатэу зэригъэгъотыгъэр «фельд­шер». Поселкэу Яблоновскэм дэт «IэпыIэгъу псын­кIэм» ­илъэси 2 Iоф щишIи, 1965-рэ илъэсым Пшызэ медицинэ къэралыгъо институтым чIэ­хьагъ. 1972-рэ илъэсым зыцIэ къетIогъэ институтым иIэзэпIэ факультет къыухыгъ. Специалист ныбжьыкIэр Пэнэжьы­къое район сымэджэщым хирургэу агъакIо, Iоф щешIэ. Нэужым Ленинград аспирантурэм щеджэ. Казбек непи иеджэн зэпигъэурэп, ­лъэшэу фабэу ыгу къинагъ медицинэ институтымкIэ икIэлэегъэ­джагъэу, профессорэу Абрам ыпхъу Надежда Юшко. Ащ идокторскэ диссертациеу «Внутриглазные опухоли» зы­фиIорэр зыдэт атласыр шIу­хьафтынэу Казбек къыриты­гъагъ. Атласым мыщ фэдэ гу­щыIэхэр тетхэгъагъэх: «Ищите, диагностируйте, изучайте методы лечения». А гущыIэ­хэм Казбек непи арэгъуазэ - шIэ­ныгъэлэжьым Iоф зыдишIэ­рэ темэр цIыфым къеузырэ уз ­зэфэшъхьафхэм шъэжъые хэ­мыIэу узэряIэзэщт шIыкIэхэр ары.

Гъэхъагъэу ышIыхэрэмкIэ иунэгъо зэгъэфэгъэ-зэдэIужь иIэпыIэгъушху. Ишъхьэгъусэ - Тырку Хьисэм ыпхъу - Гощнагъуи врач, тIысыжьыгъэ, иунагъо хьалэлэу дэлажьэ. Апхъу закъоу Саидэ пшъэшъэ дах, пшъэшъэ Iуш, хъупхъэ. Аскъэлэе гурыт еджапIэр тыжьын медалькIэ, Пшызэ медицинэ институтым иIэзэпIэ факультет диплом плъыжь­кIэ  къыухыгъэх, кандидат дис­сертациер Ростов-на-Дону къыщиушыхьатыгъ, доктор диссертациер темэу «Антиаритмические средства» зыфиIорэмкIэ етхы. IофшIэ­пIитIу ащэлажьэ: Краснодар диагностическэ гупчэм ыкIи амбулаторнэ IэзэнымкIэ хэушъхьафыкIыгъэ комплексым икардиолог, Пшызэ медицинэ институтым фармакологиемкIэ щырегъаджэх. Янэ-ятэ­хэмкIэ хъупхъэ, дэгъоу къа­деIэ.

Лъэгъун сиIэу мафэ горэм Казбек дэжь сыкIуагъ. Нэ­шIо-гушIоу бысымгуащэр - Гощнагъо къыспэгъокIыгъ. Сызыдищэгъэ щагур къэбзэ-лъабз, зэтегъэпсыхьагъ, унэми сыригъэблэгъагъ. Унэ кIо­цIы­ри къэбзэ-лъабз, хъоо-пщау, ­нэфын. Силъэгъун есIуагъ, ардэдэм телефоныр къытеуагъ. «Къысфэгъэгъу» ыIуи, теле­фоныр хигъэнагъ. КIэухым «шъо шъукъэсыфэ докторыри къэсыжьыщт», - ыIуи ыгъэтIылъыжьыгъ. «Доктор» зыфэпIуагъэр Саида?» - зэзгъашIэ сшIоигъоу Саидэ докторыцIэр иIэ хъугъэмэ се­упчIы.

- Хьау, докторскэ дис­сертациер Саидэ джыри къы­гъэшъыпкъэжьыгъэгоп. Тыз­тегущыIагъэр Казбек, - ыIуагъ, - Москва къикIы­гъэ­хэу сымаджэхэр къыфэкIох, Ростов къынэсыгъэх.

Тикъоджэ кIалэу Бэгъушъэ Казбек медицинэ шIэныгъэ­хэмкIэ докторыцIэр къызыфагъэшъошагъэр 1998-рэ илъэ­сыр ары.

Академикэу Бэгъушъэ Казбек джыдэдэм къыздикIы­жьырэри УФ-м и Къыблэ иакадемикхэм язэIукIэу Налщык мэфи 3-м щыкIуагъэр ары.

Макъэхэр къэIугъэх, Гощнагъо унэм иплъи, «Казбекрэ Саидэрэ къэсыжьыгъэх» ыIуагъ. «Тхьауегъэпсэу» есIуи, зыкъэсIэтыжьыгъ. «Казбеки сыдэгущыIэ сшIоигъуагъ, ау гъогум къытекIыжьыгъакI, пшъыгъэщтын. «НэмазшIыгъо уахътэри къэсы», сIуагъэ. «Нэ­мазыр орырэ сэрырэ зэдэт­шIынба. Купэу зэдэпшIымэ нахь псэпахэу аIо», - еIо Гощнагъо. «Нэмаз о ошIа?», - сэ­гъэшIагъо. «СэшIы. Казбеки, Саиди нэмаз ашIы. Тиуна­гъокIэ тыдинлэжь тэ». Гощнагъорэ сэрырэ зиуахътэ къихьэгъэ нэмазыр къэтшIи, хьа­кIэщ унэм къэдгъэзэжьыгъ. ХьакIэхэр къэсыгъагъэх, Саидэ Iанэр къызэригъафэщтыгъэ. СыкIожьы зэрэсшIоигъор Гощнагъо сеIушъашъи джыри есIуагъ, ау къысфидагъэп, сахэдаIомэ къысшъхьапэнэу ылъытагъ. Джары Бэгъушъэ Казбек иунагъо зыфэдэр, ипсэукIэр. ШIэныгъэм, диным афэлажьэ, икъоджэ гупсэу Аскъэлае егъэкIэракIэ.

                                                                                             Емыж Муслъимэт.

Сурэтым итыр: Бэгъушъэ Казбек.

http://www.adygvoice.ru/newsview.php?uid=9953